Làm sao để trực quan hóa dữ liệu thiết kế thương hiệu?
Trực quan hóa dữ liệu giúp người xem dễ dàng tiếp cận với dữ liệu trong thiết kế thương hiệu. Nhưng làm sao để thể hiện dữ liệu trực quan hiệu quả?
Sử dụng hình ảnh kể chuyện và minh họa các lý thuyết cơ bản là giải pháp thiết kế phổ biến trong nhiều năm qua. Bộ não của con người được xây dựng để nhận biết các mô hình và sự liên kết. Khi mà lượng dữ liệu truyền tải ngày một nhiều thì việc chuyển hóa thông tin chính xác đến khách hàng trở nên khó khăn với thương hiệu hơn. Và trực quan hóa dữ liệu ra đời để giải quyết vấn đề này.
Trực quan hóa dữ liệu là gì?
Trực quan hóa dữ liệu là ý tưởng trình bày dữ liệu định lượng bằng đồ họa xuất hiện vào thế kỷ 18 – thời điểm Rene Descartes phát minh ra một hệ tọa độ hai chiều để hiển thị giá trị cho các phép toán. Sau đó hệ thống dần được cải thiện trong thiết kế đồ họa bởi William Playfair. Lúc này, dữ liệu được William Playfair ghi nhận bằng biểu đồ đường và biểu đồ cột, và sau đó là biểu đồ hình bánh và biểu đồ tròn.
Trong những năm qua, việc sử dụng biểu đồ định lượng để chuyển tải dữ liệu dần phổ biến và mang đến hiệu quả rõ ràng hơn. Phương thức này được chú trọng trong thiết kế thương hiệu để giải quyết những khối thông tin phức tạp, nhiều số liệu.
Tâm lý học trong trực quan hóa dữ liệu là gì?
John Tukey – một nhà toán học và thống kê lý thuyết Mỹ cho biết: “Giá trị lớn nhất của một bức tranh là khi nó buộc chúng ta phải chú ý đến mặc dù đấy không phải là những thứ yêu thích của chúng ta.”
Nhận thức trực quan là khả năng quan sát, giải thích và tổ chức môi trường xung quanh của não bộ con người. Trực quan hóa dữ liệu tận dụng các khả năng tự nhiên nên có thể mang đến hiệu quả truyền tải thông tin cực kỳ tốt. Một bản thiết kế trình bày dữ liệu trực quan sẽ giúp chúng ta tăng tốc độ nhận biết (perception) và giúp giảm tải gánh nặng về nhận thức (cognitive load).
Pre-attentive processing là gì?
Pre-attentive processing hay quá trình nhận thức trong vô thức mô tả cơ chế hoạt động của não bộ. Đó là hiện tượng xử lý nhanh chóng trong tiềm thức. Theo các nghiên cứu, chỉ mất 200-500 mili giây để mắt truyền tải và não xử lý các đặc tính nổi bật được tiếp nhận từ thị giác – nhanh hơn nhiều so với tốc độ não có thể xử lý bảng dữ liệu thông thường.
Một nhà thiết kế cho biết: “Pre-attentive processing là sự tích lũy thông tin tiềm thức từ môi trường. Tất cả các thông tin có sẵn đó gọi là pre-attentive processing. Sau đó, não bộ sẽ sàn lọc và xử lý những gì quan trọng. Thông tin có độ quan trọng cao nhất hoặc mức độ phù hợp với những gì một người đang nghĩ đến sẽ được chọn để phân tích sâu hơn và đầy đủ hơn bằng cách xử lý có ý thức.”
Ưu điểm của Pre-attentive processing bao gồm:
- Nhanh, tự động
- Mang đến cảm xúc, rung động
- Liên kết đến thói quen, niềm tin, định kiến, tiềm thức
Theo đó, Pre-attentive processing mang đến lợi ích cho các nhà thiết kế bởi nó cho phép mọi người hiểu một cách dễ dàng. Nhờ việc làm nhẹ quá trình xử lý có ý thức và giảm tải bộ nhớ bằng trực quan hóa dữ liệu mà người xem tiếp nhận nhiều thông tin nhanh hơn và tốn ít công sức hơn.