Đa dạng thị trường yến sào

Yến sào là tổ của loài chim yến. Chim yến làm tổ trên các vách đá cheo leo hiểm trở và làm tổ bằng nước miếng của chúng. Hiện nay, trên thị trường tỉnh ta có 3 thương hiệu yến sào: Yến sào Khánh Hòa, Yến sào Việt (Bình Định), Yến Việt (Nha Trang, Khánh Hòa).

Tùy theo tính chất và kích cỡ, tổ yến chia làm 3 loại: quý hiếm nhất là yến huyết (tổ yến màu đỏ hay hơi đỏ, giá đắt vì hiếm gặp) và yến quan (là loại tổ yến tốt nhất, tổ to, trắng, mỗi tổ nặng 10-12g). Thứ nhì là yến thiên (tổ yến nhỏ hơn, màu xanh nhạt hay vàng nhạt). Thứ ba là yến địa (tổ yến nhỏ, xấu, màu xám hay lục nhạt). Lưu ý,  yến huyết không phải do máu chim yến mà do trong thành phần có hàm lượng sắt cao.

Mỗi loại tổ yến thường chia ra các chủng khác nhau như yến thô, yến thô sạch, yến tinh chế… Tổ yến khi thu hoạch thường dính rất nhiều lông chim, bụi bẩn, người làm yến sẽ phân loại và có các cách xử lý khác nhau, cho ra nhiều chủng loại khác nhau của cùng một loại tổ. Yến thô là loại hàng còn nguyên tổ, chưa được làm sạch; khách hàng mua về phải ngâm nước và làm sạch lông. Yến thô sạch là loại yến được sơ chế bằng cách dùng máy hút chân không, hút sạch bụi bẩn và lông. Yến tinh chế là loại tổ yến đã bị ngấm nước biển hoặc phân chim, người ta thường phải đem ngâm nước, lọc sạch tạp chất, sau đó sấy khô và đem ra thị trường tiêu thụ; loại này thường có giá thấp hơn các loại khác.

Hiện nay, phong trào nuôi yến trong nhà ngày càng phát triển, nên ngoài loại tổ yến tự nhiên, còn có loại tổ yến được nuôi trong nhà. Tùy theo loại, giá thành cũng có nhiều mức khác nhau. Đắt nhất là các loại yến có nguồn gốc tự nhiên (còn gọi là yến đảo). Chẳng hạn, 1 lạng yến huyết giá 16,5 triệu đồng, hồng yến (loại yến có màu hơi đỏ) giá hơn 12 triệu đồng/lạng, yến trắng: 6-7 triệu đồng/lạng, yến tinh chế: 5-6 triệu đồng/lạng. Yến nuôi trong nhà: khoảng 4-5 triệu đồng/lạng.

Theo các nghiên cứu, yến sào có tác dụng làm sạch phổi và các cơ quan hô hấp, làm giảm các triệu chứng dị ứng, làm tăng thể trọng, cân bằng các quá trình trao đổi chất trong cơ thể, tăng cường khả năng hoạt động thể lực và phản xạ thần kinh, làm tăng số lượng hồng cầu, huyết sắc tố, tăng khả năng cầm máu, tăng các kích thích sinh trưởng cho các tế bào, phục hồi các tế bào bị tổn thương, chống lão hóa, hồi xuân, tăng tuổi thọ… thích hợp sử dụng cho mọi đối tượng và lứa tuổi.

Ông Trần Tuấn Dũng, Tổ trưởng Tổ Kinh doanh chi nhánh Công ty Yến sào Khánh Hòa tại Bình Định, cho biết: “Yến sào thật cầm lên thấy dẻo, bẻ không gãy, đáy tai yến thường có màu đen sậm. Tổ yến thật có mùi tanh, mùi ẩm mốc. Tổ yến giả có mùi hăng hắc hoặc mùi khác yến thật. Với yến huyết, khi nhúng một ít vào nước trà (chè xanh), yến giả sẽ đen sẫm lại; hoặc khi ngâm trong nước, tổ yến giả nhuộm phẩm màu sẽ bị mất màu, tan trong nước. Còn tổ yến thật dù có đem nấu chín trong nước, các sợi yến vẫn đảm bảo độ dai và không biến màu…”.

Hiện nay, ngoài các thương hiệu trên, vẫn có một số địa điểm bán yến sào, tuy nhiên, chất lượng chỉ có… người bán mới biết. Vì yến sào là loại thực phẩm đắt tiền, khách hàng nên chọn mua ở những địa điểm có uy tín, đủ độ tin cậy.